Các lý thuyết về nguyên nhân của sự nghèo đói là nền tảng cho các chiến lược xóa đói giảm nghèo.Trong khi ở các quốc gia phát triển, sự nghèo đói thường bị coi là do một khiếm khuyết về mặt cá nhân hoặc cơ cấu, thì ở các quốc gia đang phát triển, vấn đề đó còn sâu sắc hơn do thiếu quỹ của chính phủ. Một số lý thuyết về sự nghèo đói ở các nước đang phát triển tập trung vào các đặc điểm văn hóa như một yếu tố làm chậm sự tăng trưởng. Các lý thuyết khác tập trung vào các khía cạnh xã hội và chính trị gây ra đói nghèo; nhận thức của người nghèo có tác động đáng kể đến việc thiết kế và thực hiện các chương trình xóa đói giảm nghèo.